Postmodernizm 20. Yüzyılın ortalarında çıkmış ve sanat, felsefe, edebiyat ve mimarlık alanlarında yaygınlaşmıştır. “Post” İngilizce ’de “sonra” anlamına gelir ve modernizmden sonra gelip, onunla ortaya çıkmış sorunları çözmeye yönelik bir akımdır.

Postmodernist felsefeye göre, modernite ve insanı merkeze alan seküler dünya görüşü sorgulanmalı, bunlara alternatif çözümler üretilmeye çalışılmalıdır. Batı modernizmi ve onunla birlikte kabul edilmiş normların çıkar amacından arındırılması ve bunları eleştirmek esas kılınır.

Postmodern Akımı Nasıl Ortaya Çıktı?

İlk olarak 1940’larda ortaya çıkarak politik ve ideolojik düşüncelere yaptığı çarpıcı eleştirileriyle tanınan Postmodern akım, İkinci Dünya Savaşı ile beraber yaşanan travmanın etkisini yansıtarak dünyaca tanınmıştır.

Birçok yazar 1950’lerde postmodern akımı benimsemiş ve bunu sanat, felsefe gibi alanlardaki eserlere taşınmasına katkıda bulunmuşlardır. Daha sonraları, 20. Yüzyılın başlarında oldukça dikkat çeken Dada akımı ile anarşik bir yapıya bürünmüştür.

Postmodernizm Özellikleri Nelerdir?

Eleştiriye dayalı olan bu akım, modernizmin etkisini gösterdiği ve yanlış algılanmış olan bütün olgulara yeniden el atılmasını esas alır. Şüphecilik, ironi, felsefi eleştiriler postmodernizmin ana karakterini oluşturur.

Postmodernizmin Temsilcileri

Postmodernizmin ilk çıktığı dönemler 1940’lı yılları bulmaktadır. Arjantinli bir yazar olan Jorge Luis Borges tarafından faşizm, komünizm gibi toplum düzenlerini eleştiren yazılar yazar ve aynı zamanda din, ideolojik kavramlar hakkında değerlendirmelerde bulunarak tanınır.

Bununla birlikte bu akımın temel öncüleri arasında Marx, Nietzsche ve Freud gibi tanınmış düşünürleri de görebiliriz.

Daha sonraları Dada akımı ile kendilerini tanıtan Salvador Dali, Marcel Duchamp gibi aykırı ressamlar Postmodernismin temsilcilerinden olmuşlardır.

Postmodern Mimari

Modern mimaride malzeme ve yapı arasında teknolojik bir ilişki kurulurdu fakat binaların modernleşmesiyle birlikte mimarinin tarihe verdiği önem azalmıştı. Post-modern mimari ortaya çıktığında ise bu odak tasarımın tarihi önemine çekildi. Bu düşünceyle yapılan binalarda alışagelmemiş malzemeler, modüler hacimler, kısacası belirli bir tarihe imada bulunan bütün elementler kabul görmüştü.

Bu akımın en güzel örneklerini tüm dünyada görebiliriz. Örneğin Philadelphia’da bulunan Vanna Ventura Evi ilk örneklerinden biridir. 1962 yılında Robert Venturi tarafından yapılan bu ev, modern yapılardaki düz çatıya karşın beşik çatılı,- Le Corbusier’nin öncüsü olduğu - açık giriş katı planına karşın kapalı girişli, şömine planına uygun ve oldukça süslü bir binaydı.

Binayı tamamladıktan sonra manifestosunda yer alan “Ben sade elementlerin yanı sıra karmaları, net ve belirginlerin yanı sıra kapsamlı olanları, direkt olanların yanı sıra karmakarışık olanları tercih ederim.” sözleriyle mimarları bağnaz fikirlerden oluşan modern mimariden uzaklaşmaya çağırmıştır.

Piazza d’Italia, yani İtalya Meydanı New Orleans’ta yer alan bir başka postmodern mimari örneklerindendir. 1978’de tamamlanan ve İtalya vatandaşlarına anıt niteliğinde olan bu bölge, klasik mimari niteliği taşır. Ortada çeşmesi ve onu çevreleyen detaylı kolonları, çan kulesi ve kemerleri vardır.

Eğer Avrupa’ya gidecek olursak en bilindik binalardan biri olan Bilbao’daki Guggenheim Müzesi Frank Gehry tarafından 1991’de inşa edilmiştir. Yenilikçi ve bir o kadar da cüretkâr bir mimariye sahip olan bu bina, dış cephesindeki titanyumdan yapılmış kıvrımlarıyla gelişigüzel kaba bir hava oluşturur. Her ne kadar izleyecide modern akımı düşündürse de aslında Dekonstrüktivism akımının temellerini benimsemesiyle gelenekselliğini korur.

Şimdi de Asya’ya gidecek olursak bu akımın bir örneğini Japonya’da görebiliriz. Kengo Kuma tarafından tasarlanan M2 Binası 1991’de tamamlandığında, Mazda model arabaların satış binası olarak kullanılmaya başlamıştı. Brüt yapısında hem kemerli pencereleri hem de devasa korinth sütun başlığı ile adeta Antik Yunan’a çağrışımda bulunmaktadır.