Yelken Sporu: Başlangıçtan Uzmanlığa Her Şey

Üç tarafı denizlerle çevrili bir ülkede yaşamanın en güzel yanlarından birisi yapılacak onlarca deniz sporunu kolaylıkla yapabilmek diyebiliriz. Bu sporlar arasında en popüler olanlardan birisi yelken sporu. Yelken sporuna başlamak için önden sahip olman gereken bazı bilgiler var. Bunların arasında bu sporun teknik gereklilikleri, güvenlik kuralları ve ne gibi alanlarda yarış imkanları olduğu sayılabilir.

Yelkencilik Nedir ve Temel Terimler Nelerdir?

Doğayla uyum içinde olmayı sevenlerin tercih ettiği sporların başında gelen yelken sporunun temelinde rüzgarın gücünü kullanarak hareket eden tekneleri kullanmak gelir. Bu sporun temel terimlerinden bazıları: yelken, mast, bumba, apazlama, orsa ve pupadır. Yelken teknede rüzgarla dolan kumaş kısımdır. Mast ise yelkeni bağladığın uzun direktir. Bumba da bir başka tekne parçasıdır, burası yelkeni yatay olarak destekleyen kısımdır. Apazlama yelken seyrinde rüzgarın yandan geldiği duruma verilen addır. Orsa yaparken teknenin yönü rüzgara karşı ike pupa da rüzgarın geldiği yönde seyir edilir.

Yelken Sporu İçin Gerekli Ekipmanlar Nelerdir?

Yelken sporu bazı teknik gerekliliklere ihtiyacın olacak bir spordur. Bunun için yelkenli bir tekneye, can yeleğine, yelken kıyafetlerine, deniz ayakkabısına ve gözlük ve şapkaya ihtiyacın vardır. Denizde olmak demek hem denize karşı hem de güneşe karşı kendini koruman gerekmesi anlamına geldiği için bu kıyafetlerin doğru tercih edilmesi önerilir. Bunun dışında rotanı belirlemek ve yönünü anlayabilmek için navigasyon cihazlarına da ihtiyacın olacaktır.

Yelkenli Tekne Çeşitleri

Yelken sporunda kullanılan birçok farklı tekne biçimi vardır. Bunların başında çocuklar ve yeni başlayanlar için tasarlanmış optimist tipi tekne sayılabilir. Bunun dışındaki türler farklı deniz şartlarına uygun şekilde tasarlanmış diğer türlerdir. Laser tipi tekne tek kişilik ve hafif bir teknedir, hız için idealdır. Katamaran tipinde iki gövde bulunur ve stabilite sağlama adına tercih edilir. Keelboat büyük ve ağır olduğundan özellikle uzun mesafelerde tercih edilir. J80 tipi tekne ise regatta yarışları için üretilir.

Güvenlik ve Navigasyon

Denizin ortasında yapılan bu sporda güvenliğine ekstra önem vermen gerekir. Bunun için teknik bilgilere tam olarak sahip olmanın yanı sıra spor esnasında da can yeleğini teknede bulundurman gerekir ki gerekli koşullarda hemen giyebil. Hava durumundan direkt olarak etkilenen bir spor olan yelkeni yaparken hava durumunu daima kontrol etmen gerekir. Rota yelken sporu için hayati önem taşıdığı için GPS, pusula ve deniz haritası kullanma konusunda güvenli olman gerekir. Acil durumlar karşısında ani tepkiler verebilmek adına tüm mürettebatın acil durum prosedürü konuşunda bilgili olması gerekir.

Yelkencilik Teknikleri

Yelkenciliğe başladığında bazı tekniklerini güçlendirmen gerekir. Bu tekniklerin bazıları tekneyi yönlendirirken rüzgarla ilişkini kuruşunla ilgilidir. Orsa seyri tekniğinde rüzgara karşı hareket edersin, bu seyirde teknenin dengesini tutabilmek zor olur. Apazlama tekniğinde rüzgar yandan alınır, bu şekilde oldukça hızlı yol alabilirsin. Pupa seyrinde rüzgar ile aynı yönde gidilir, kolay bir teknik olsa da dikkatli olmakta fayda vardır.

Bakım ve Onarım

Yelkencilik sporunu yaparken asıl ekipmanın olan teknenin bakımını düzenli olarak yapman gerekir. Bunun için yelkenini temiz ve kuru tutmak yapman gerekenlerin başında gelir. Mast ve bumba gibi diğer tekne parçalarının da sıkı ve sağlam olduğuna emin olman güvenliğin ve bakım takibin için önemlidir. Teknenin alt kısmı olan gövde kısmının düzenli temizliğine önem vermek yelken hızını doğrudan etkileyecek bir bakımdır. Motor ve elektronik sistemlerin kontrolünü düzenli yapmak da acil bir durumda desteksiz kalmanın önüne geçmesi adına önemlidir.

Türkiye'deki Yelken Rotaları ve Yarışları

Rüzgar ve denizin özgürlüğünü yelken sporu yaparak tatmak istiyorsan Türkiye’de birçok farklı rota tercih edebilirsin. Bu heyecan verici rotalardan birkaçından bahsedebiliriz. Göcek ve Fethiye Akdeniz’de yelken yapmak isteyenlerin sıklıkla ziyaret ettiği koylardır. Bodrum ve Marmaris ise Ege’de temiz bir denizde yelken yapmak isteyen kişilerin uğrak yeridir. İstanbul Boğazı da her ne kadar güçlü rüzgarlar alan bir deniz olsa da şehir hayatının orta yerinde iyi bir yelkencilik deneyimi sunar. İstanbul Boğazı denizi ve rüzgarı sayesinde Türkiye’nin en önemli yarışlarından birisine de ev sahipliği eder: Turkcell Platinum Bosphorus Cup. Takip edebileceğin bir başka yarış da Marmaris International Race Week’tir.