Mutfakta ister profesyonel ister acemi ol, her daim elinin altında bulunması gereken en önemli araçlardan biri bıçaklardır. Temelde aynı amaca hizmet etseler de kullanım alanlarına göre birçok farklı türe ayrılan bıçaklardan en yüksek verimi alabilmek için bıçak çeşitlerini iyi tanıman gerekir. İlk günkü keskinlik ve sağlamlıklarını korumaları içinse düzenli bakım yapman şart. O halde şimdi hep birlikte bıçak çeşitlerini ve bunların hangi amaçlarla kullanıldıklarını daha yakından inceleyerek başlayalım.

Kullanım Amaçlarına Göre Bıçak Türleri

Meyve bıçağıyla ekmek dilimlemeye çalıştığında ekmeği dilimlemeyi başarmış olsan bile sonuç tam olarak istediğin gibi olmayabilir. Mutfakta her bir kesme veya soyma işlemi için bıçaklar keskinlik, boyut veya ağız biçimleri bakımından farklılık gösterir. İhtiyacın olan işlem için en uygun bıçağı seçebilmenin yolu ise bıçak türlerini iyi tanımaktan geçer.

Şef Bıçağı (Chef’s Knife)

Sebze, meyve ve çiğ ette kesme, doğrama ve dilimleme işlemleri için kullanılabilen bu bıçak; 6, 8, 10 ve 12 inçlik çeşitli uzunluklarda karşına çıkabilir. Bunlardan hangisini kullanabileceğine karar vermen oldukça önemli. Bıçağın uzunluğu arttıkça kullanımı zorlaşacağından küçük ele sahip olanların daha kısa bıçakları tercih etmeleri daha doğru olur. İyi bir şef bıçağı hem profesyoneller hem de evde yemek pişirmeyi sevenler için işleri oldukça kolaylaştırmakta.

Et Bıçağı (Carving Knife)

Özellikle pişmiş et, tavuk veya büyük balıkları kolayca dilimlemek için tasarlanan bu bıçak, 8 ila 15 inç arası uzunluğa sahip olabilir. Bıçağın bütün tavuk veya büyük et parçalarını tek seferde kolayca kesebilecek büyüklükte olması gerekir. Bu bıçağın genellikle eti kesim sırasında sabit tutmayı kolaylaştıran et servis çatalı ile birlikte satıldığını görebilirsin.

Kemik Sıyırma Bıçağı (Boning Knife)

İnce uçlu, dar ve esnek yapısıyla kaburga veya pirzola gibi çok sayıda kemik içeren ürünlerde eti kemikten ayırmak için kullanılır. Ayrıca fileto bıçağının olmaması durumunda balıkları temizlemek ve fileto yapmak için de alternatif olarak kullanılabilir.

Ekmek Bıçağı (Bread/Serrated Knife)

Adından da kolayca anlaşılacağı üzere, tırtıklı yapısı sayesinde ekmeğin dağılmadan kolayca dilimlenmesini sağlayan bu bıçak farklı ürünleri dilimlemek için de kullanılabilir. Tıpkı ekmek de olduğu gibi dışı sert, içi yumuşak ürünlerin kesilmesinde de kullanımı mümkün.

Soyma Bıçağı (Paring Knife)

3 ila 4 inç uzunluğunda, diğerlerine oranla daha kısa bir bıçak olması sebebiyle kullanımı oldukça kolay ve pratik olan soyma bıçağı, her an elimizin altında bulundurduğumuz türlerden biri. Gıdaları soymak, çekirdeklerini çıkarmak ve küçük meyveleri doğramak için ideal olan bu bıçak, piknik veya kampa giderken de olmazsa olmazlarımızdan.

Fileto Bıçağı (Fillet Knife)

Kemik sıyırma bıçağına benzemekle birlikte ondan daha uzun, dar ve esnek bir yapıya sahip olan fileto bıçağı, balığın kolayca derisinden ayrılıp, filetosunun çıkarılmasına yarar. Bıçağın ince ve esnek yapısı, bir yandan balığın gövdesinde kolaylıkla hareket etmesini sağlarken, diğer yandan balığı ince dilimler halinde doğramayı kolaylaştırır.

Santoku Bıçağı

Kısaca şef bıçağının Japon versiyonu diyebileceğimiz bu türün şef bıçağından farklılaşan bazı yönleri bulunmakta. Orijinal bir santoku bıçağının sap kısmının ağırlığı ile bıçak kısmının ağırlığı birbirine eşitlenerek kesme veya doğrama işlemleri esnasında maksimum dengeye ulaşması ve bu sayede kullanım kolaylığı hedeflenmiştir. Şef bıçağından ayrılan yönleri ise kalınlığının daha az olması ve bıçağın en uç kısmının daha düz bir kesme kenarı sağlayacak şekilde çok az eğimli olmasıdır.

Bıçak Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yukarıda da anlattığımız gibi kullanım amaçlarına göre birçok farklı türde bıçak mevcut. İçlerinden bazılarını devamlı kullansak da bazılarına o kadar da ihtiyacımız olmayabilir. Bu nedenle bıçak alırken tüm bıçak türlerini içeren bıçak setlerini almanı önermeyiz. Bunun yerine gerçekten ihtiyacın olanları belirleyerek, yalnızca bunları alman gereksiz bir masraf yapmanı önleyecektir.

Daha uzun ömürlü olmasını istiyorsan bıçak seçiminde mutlaka paslanmaz çelik olanlara öncelik vermelisin.

bicak-alirken-diklkat-edilmesi-gerekenler

Bıçakların Temizlenmesi ve Bakımı

Bıçaklardaki yiyecek kalıntılarını temizlemek ve olası bakteri oluşumunu engellemek için bulaşık deterjanı ve temiz su kullanabilirsin. Bıçakların hem sap hem de kesici kısmının uzun süreli korunması için bulaşık makinesinde yıkanmaması gerekir. Özellikle ahşap saplı bıçaklarda bulaşık makinesi zamanla çatlama ve bozulmalara yol açabilmekte.

Bıçakların ıslak kalması paslanmalarına neden olacağından, yıkama işleminden sonra iyice kuruduklarından emin olmalı ve her zaman temiz bir şekilde muhafaza etmelisin.

Asitli gıdalar, bıçakların metal kısmında zamanla aşınmaya veya kararmaya neden olabilir. Bu durumu engellemek için asitli gıda kestiğinde bıçağı derhal temizlemeli ve ardından güzelce kurulamalısın. .

Bıçaklarını Nasıl Muhafaza Etmelisin?

Bıçaklarını hem güvenli hem de onlara zarar vermeyecek şekilde saklamanın birkaç farklı yolu var. Bunlardan biri, estetik görünümü sayesinde çokça tercih edilen bıçak bloğu. Eğer buna sahip değilsen ve bıçaklarını çekmecende saklaman gerekiyorsa; bu durumda mutlaka bıçak kılıfı kullanmanı öneririz. Bu sayede hem bıçaklarının keskin kısımlarına çekmecede bulunan diğer malzemelerin zarar vermesini engellemiş olur; hem de olası yaralanmalara karşı kendini koruma altına almış olursun.